Bugün bizler, etrafı müttefik ülkelerle çevrili, denizle bağlantısı olmayan ve en yakın küresel soruna yüzlerce kilometre uzakta olan bir ülkede yaşamıyoruz, bilakis küresel sorunların ortasındayız. Diğer yandan baktığımızda, küresel sorunların konuşulduğu Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu (IMF) gibi uluslararası örgütlerdeki etkinliğimiz çok sınırlı.
Bunun sorumluluğunu tek başına devlete atmak yerine, bireysel olarak ne yaptık veya ne yapabiliriz bunları konuşmalıyız. Bence farkına varmamız gereken en önemli durum da; iyi bir üniversitede okumaya çalışmak yerine, bir üniversitede iyi bir şekilde okumaya çalışmalıyız. Daha çok çalışsaydım istediğim şu üniversiteyi gidebilirdim diye hayıflanmak yerine, gittiğimiz üniversitede yaptığımız işlerle fark yaratmaya çalışmalıyız.
Cenevre’deki Birleşmiş Milletler ofisinde altı aylık staj programına hak kazanan 22 yaşındaki Yeni Zelandalı gencin çadırda kalmak zorunda kaldığını duymuş muydunuz? Peki neden?
Bu sorunun cevabını, yanınızdaki cep telefonunuzu elinize alıp Google’a yazarak bir dakika içinde öğrenebilirsiniz. Benim üzerinde durmak istediğim konu “neden?” Yani 22 yaşındaki bir genç, neden binlerce kilometre mesafe kat gelip çadırda yatmayı göze alarak staj yapmak için başka bir ülkeye gider?
Altı ay boyunca hiçbir ücret almadan, tüm mesai günlerinde çalışacak. Bunun karşılığında, küresel politikaların konuşulduğu toplantılara girebilecek, BM’nin işleyişine ve çalışma yöntemine hâkim olacak, staj sonrası BM çalışanları ile irtibatını devam ettirecek. Belki de burada yaptığı staj sonrası iş teklifi alacak ve BM’de çalışmaya başlayacak. Kim bilir 30 yıl sonra BM’de üst düzey bir göreve gelir belki de sonunda BM Genel Sekreteri olur.
Eğer biraz önce Google’a girip konuyu araştırmadıysanız, üzülerek söylemeliyim ki 22 yaşındaki o genç staj programından istifa ederek ülkesine geri döndü.
Burada tartışılması gereken iki konu olduğunu düşünüyorum. Birincisi insan hakları ve gençlerle ilgili araştırmaları ve politikaları olan bir kurumun ücretsiz iş pozisyonu açarak istihdam sağlaması; ikincisi ise 22 yaşında bir gencin, küresel politikaları şekillendirmek için atmış olduğu bu ilk adım.
Yeni Zelandalı gencin Birleşmiş Milletler kariyeri başlamadan bitmiş gibi görünüyor ve ilk bakışta, küresel politikalara da hiç etki edememiş gibi görünüyor. Fakat durum sanıldığı gibi değil. Bir de şu açıdan bakalım.
Staj sırasında; 6 ay boyunca yapacağı araştırmalar, katılacağı toplantılar ve fikirlerini paylaşacağı blog yazılarıyla bile etki edemeyeceği düzeyde küresel anlamda ses getirerek, birçok politika yapıcının düşüncesini değiştirmeyi başardı. Nasıl?
“Çadırda yaşayan BM stajyeri” başlığıyla The Guardian, The Independent, The New York Times gibi Dünya’nın her köşesinde okurları olan gazetelerde haberler yayınlandı. Haberlerin ardından Birleşmiş Milletler açıklama yapmak zorunda kaldı. İsviçre devleti, ülke kanunlarına göre her çalışana ücret ödenmesi gerektiğini fakat BM’nin ülkede ayrı bir statüye sahip olduğunu beyan etti. Tartışmaların devamında, bazı ülke parlamenterleri kendi ülkeleri için kanun değişiklikleri hazırladı. Görüldüğü gibi, 22 yaşında bir genç küresel politikaları şekillendirmeyi başardı. Belki de yakın zamanda alınacak bir kararla Birleşmiş Milletler stajları ücretli olacak.
Bu misalde olduğu gibi, bulunduğumuz şartlar ne olursa olsun değiştirebileceğimiz şeyler vardır. Bugün, başarısızlık olarak nitelendirdiğimiz durumlardan da çıkarabileceğimiz bir başarı elbet vardır. Yeter ki ye’se kapılmayalım.